Su Ayak İzi

Su kaynaklarının verimli yönetimi, gezegenimizin geleceği için hayati hale gelmiştir. Kaliteli suyu akılcı ve sürdürülebilir şekilde kullanmak için, üstün bir çaba göstermek ve su kıtlığından doğacak risklerle ilgili önlem almamız gerekiyor. Bu çerçevede su tüketimini ölçmek için kullanılan su ayak izimiz büyük önem taşıyor.

Su Ayak İzi Nedir?

Su ayak izi, bir ürünün veya hizmetin tüm üretim zinciri boyunca kullanılan tatlı su hacmini (litre veya metreküp olarak) ölçen çevresel bir göstergedir.  Bir çift pantolonun üretiminden, bir şirketin yıllık faaliyetleri dahil olmak üzere bir ülkenin tüm tüketimine kadar hemen hemen her şey için su tüketimini ölçmek için kullanılabilir.

Su Ayak İzi Ağı ve Amacı 

2002 yılında, Arjen Hoekstra, UNESCO-IHE Su Eğitimi Enstitüsü’nde çalışırken, tüm tedarik zincirleri boyunca mal ve hizmet üretmek için tüketilen ve kirlenen su miktarını ölçmek için bir ölçü olarak “su ayak izini” yarattı. Daha sonra 2008 yılında endüstrinin su ayak izine artan ilgisi nedeniyle iş dünyası, kamuoyu ve akademi dünyasının önde gelen isimleriyle birlikte Su Ayak İzi Ağı kurulmuştur. Genel anlamda, su ayak izinin amacı, akılcı ve sürdürülebilir kullanımı teşvik etmek amacıyla üretim süreçlerimizin ve yaşam tarzlarımızın ihtiyaç duyduğu büyük su hacmi hakkında farkındalık yaratmaktır.

Su Ayak İzi Türleri

Su Ayak İzi Ağı’na göre, su ayak izi, suyun nereden geldiğine bağlı olarak üç şeyden oluşur:

• Yeşil su ayak izi:  Toprağın kök bölgesinde depolanan ve buharlaşan, buharlaşan veya bitkiler tarafından dahil edilen yağıştan (yağmur veya kar) gelen sudur. Özellikle tarım, bahçecilik ve orman ürünleri için geçerlidir.

• Mavi su ayak izi:  Yüzey veya yeraltı su kaynaklarından elde edilen ve buharlaştırılan, bir ürüne dahil edilen veya denize dökülen sudur. Sulu tarım, sanayi ve evsel su kullanımının her biri mavi su ayak izine sahip olabilir.

• Gri su ayak izi:  Su kalitesi standartlarını karşılamak için üretim sürecindeki kirleticileri özümsemek için gereken tatlı su miktarıdır.

SU AYAK İZİ NASIL ÖLÇÜLÜR?

Su ayak izinin bireysel olarak hesaplanması için hesaplanması için internet üzerinde bulunan su ayak izi hesaplama araçlarını kullanmak en mantıklı yöntemdir. Bireyler, kurumlar, ürünler ve ülkeler için su ayak izi ölçme yöntemleri farklı farklıdır. İşletme ve üretim sistemlerinin faaliyetlerini sürdürebilmek için gereken su tüketimi hesaplaması ve su ayak izi hesaplamasında ISO 14046 standartları kullanılır.Bu standart; su ayak izini değerlendiren, raporlama gereklilikleri ve ilkelerini belirleyen uluslararası bir standarttır. 

Su ayak izi kaç olmalı?

Ülkemizde yıllık ortalama yağış miktarı 643 mm olmasına karşın, su kaynaklarının azaldığı ülkeler arasında yer almaktadır. Bu nedenle suyun daha da dikkatli kullanılması gerekmektedir. Türkiye’de 1996- 2005 yılları arasında kişi başına düşen su ayak izi 1.642 metreküp iken, 2006- 2011 yılları arasında bu sayı 1.977 metreküpe çıkmıştır. İlerleyen senelerde Türkiye’nin su kıtlığı çekmemesi için hepimizin su ayak izimizi düşürmek için çabalaması gerekmektedir. 

Su Ayak İzini Azaltmak İçin İpuçları

Tüketiciler olarak su ayak izimizi azaltmak için yapabileceğimiz bazı küçük şeyler şunlardır:

• Duş süresini azaltın, sabun sürerken suyu kapatın ve ekolojik duş başlıkları kullanın.
• Sürdürülebilir yiyecekler yemeyi hedefleyin ve et gibi daha fazla su gerektiren yiyeceklerin tüketimini azaltın.
• Sürdürülebilir ve yerel tarımı, sığır üretimini ve  balıkçılığı destekleyin.
• Sorumlu  tüketimi  ve  döngüsel ekonomiyi tercih edin.

Başka yerlerde,  faaliyetlerle  ilgili olarak aşağıdakiler tavsiye edilir:

• Bir çevresel kalite sistemi uygulamak.
• Şirketin kalbinde geri dönüşüm , yeniden kullanım ve ekolojik tüketimi teşvik edin.
• Su ayak izini azaltmaya kendini adamış tedarikçileri kullanın .
• Örneğin kağıttan tasarruf etmek için mümkün olduğunca dijitalleştirin ( kağıtsız ofisler ).

ÖG